Mutfakta yeteri kadar vakit geçiren herkes bazı tatların bazı tatlara çok yakıştığını bilir. Fakat bazen öyle bir tarif çıkar ki ortaya, birbirine yakışacağını aklınıza bile getirmediğiniz iki tat inanılmaz bir karışım yaratır. Çikolata ve kırmızı tane biberin birbirine yakışması gibi… Elbette lezzetlerin birbirine yakışması tesadüf değil. Bu durumun açıklanması aslında bilimde gizli.
Bir yemeğin “tadı çok güzel” dediğimizde aslında bahsettiğimiz şey tat duyumuzdan ziyade koku duyumuzla ilgilidir. Yapılan araştırmalara göre tat alma deneyiminin %20’si tat alma duyumuzdan, %80’i ise koku duyumuzdan oluşmaktadır. Dilimizde 9000 tat reseptörü varken 5-10 milyon arası koku reseptörüne sahibiz. Bu matematiksel fark da aslında deneyimin güçlü tarafının nereden geldiğini ortaya koyuyor.
Birbirinden farklı 1000 koku reseptörü 10.000 farklı kokuyu ayırmamıza olanak sağlıyor. Bunun mümkün olmasını sağlayan şey ise uçucu moleküller. Bir uçucu molekül, birden fazla reseptörü uyarabiliyor. Uyarılan tüm reseptörlerin ortak tepkisi ise kokuyu algılamamıza olanak sağlıyor. Buradan yola çıkarak Franí§ois Benzi isimli bilim insanı, tatların birbirine yakışmasını açıklamak adına bir konsept ortaya çıkartıyor. Benzi, aynı uçucu moleküle sahip olan yiyeceklerin birbirlerine yakışacağını söylüyor.
O sırada tuzlu ve tatlı lezzetler üzerinde çalışan ünlü şef Heston Blumenthal, beyaz çikolata ve havyarın birbirine yakıştığını buluyor. Bu buluşun üzerinde çalışan Benzi ise ikisinin ortak aminlere sahip olduğunu fark ediyor. Bunun akabinde Heston Blumenthal, yüzlerce farklı yiyecekte 7000’in üzerinde uçucu maddeyi araştırmaya başladı. Ortaya ise inanılmaz lezzetler çıktı.
– Beyaz çikolata ve havyar (trimethylamine)
– Çilek ve kişniş
– Çilek, kereviz yaprakları ve nane
– Çikolata ve kırmızı tane biber
– Havuç ve menekşe (ionone)
– Havuç ve tane kişniş
– Mango ve menekşe
– Karamelize karnabahar ve kakao
Gurme Lezzetler kategorimize geri dönebilir ya da Ev Yapımı Meksika Baharat Harmanı Tarifi hakkında bilgi alabilirsiniz.