Denizin derinliklerden sofralarımıza uzanan kalkanın en lezzetli olduğu dönemdeyiz. Karadeniz ve Marmara sularında yaşayan kalkan zor avlanan, dolayısıyla az çıkarılan bir balık. Bu nedenle diğer balıklara göre daha pahalı olduğundan sofralarda her zaman yer bulamıyor. Ancak eşsiz lezzetiyle damaklarda unutulmaz bir tat bıraktığı da bir gerçek.
Kalkan Balığının Özellikleri Nelerdir?
Balık tezgahından seçim yaparken özellikle küçük balıkları birbirinden ayırmak zor olur, bu balıklar sıkça birbiriyle karıştırılır. Kalkan balığı ise klasik balık şekline uymayan farklı formuyla tezgahlarda kolayca ayırt edilir. Alt tarafı pembe, üst tarafı ise kahverengi tonlarında olan kalkan, yalnızca rengiyle değil, yassı olan şekliyle de farklıdır. Kalkanı tezgahtaki diğer balıklardan farklı kılan bir diğer özelliği de boyutu. Boyu bir metreye, kilosu da 20 kilo civarına kadar çıkabilen bu balık, tezgahlardan kiloyla satın alınabiliyor.
Kalkan sığ sularda bulunan bir balık değil, genellikle 20 metre ila 70 metre arası derinliklerde yaşıyor. Kalkan aslında her mevsim avlanabilen bir balık. Bizim bu ay kalkanı önerme nedenimiz ise şu an yağlı döneminde olmasından kaynaklanıyor.
Kalkan Balığının Sağlığa Faydaları Nelerdir?
Kalkan balığı, diğer balıklar gibi sağlığımız için son derece faydalı. Zengin bir omega 3 kaynağı olan kalkan balığı, kalp ve damar sağlığını korurken kolesterolün düzenlenmesine de yardımcı oluyor. İçerdiği kalsiyumla kemikleri güçlendiren kalkan, vücuda enerji veriyor. Kırışıklıklara karşı etkili olan kalkan, cilde verdiği ışıltıyla da genç ve sağlıklı bir görünüm kazandırıyor.
Kalkan Balığı Nasıl Seçilir?
Daha önce kalkan alan biriyle balıkçının sohbetine denk geldiyseniz şöyle bir cümle duymuş olabilirsiniz: Bu kalkan erkek mi dişi mi? Diğer balıklarda böyle bir soru akla gelmezken kalkanda sorulmasının elbette bir nedeni var. O da kalkan balığının erkeğinin daha lezzetli olması. Daha doğrusu, erkek kalkan balığının lezzeti daha standartken dişi kalkan balığı yumurtlama dönemindeyse tadı değişebiliyor.
Kalkan balığının erkeğini daha tercih edilir kılan yalnızca standart lezzeti de değil. Dişi kalkanlarda bulunan havyar kesesi sebebiyle aynı büyüklüklerdeki erkek ve dişi kalkandan, erkek olanında daha çok et bulunuyor.
Dişi kalkan balığı ile erkek kalkan balığını ayırt etmenin kolay bir yöntemi var. Kalkan balığının derisinde düğme şeklinde çıkıntılar bulunuyor. Dişi kalkanlarda bu düğme sayısı azken, erkek kalkanlar, dişilere göre belirgin bir farkla düğmeyle kaplı.
Kalkan Balığı Nasıl Temizlenir?
Az önce de söylediğimiz gibi son derece büyük olan kalkanın tamamını değil, büyük olasılıkla belli bir bölümünü satın alacağınız için balığınız temizlenmiş ve dilimlenmiş olacaktır. Ancak bütün bir balık alırsanız da merak etmeyin, kalkan bu büyüklüğüne rağmen temizlemesi kolay bir balık. Bunun için önce bir bıçak yardımıyla yüzgeçleri temizleyin ve balığı dilimleyin. Karın kısmını bıçak yardımıyla açıp içini temizleyin. Ardından bol su ile yıkayıp süzgece koyun veya kağıt havlu yardımıyla suyunu alın.
Kalkan Balığı Tarifleri
Kalkan balığının en bilinen ve tercih edilen pişirme yöntemi tavadır. Ancak bu leziz balığın, fırında yapılan çeşitleri, buğulaması ve ızgarası da son derece leziz olur. İçeriğinde beyaz biber, sarımsak, defne yaprağı, kişniş, biberiye, deniz tuzu gibi baharatlar bulunan Hayfene Balık Baharatı ile kalkanı bir üst noktaya da taşıyabilirsiniz.
Fırında Kalkan Tarifi
Malzemeler
- 1 kg kalkan
- 3-4 diş sarımsak
- 3-4 adet defne yaprağı
- 1 çay bardağı zeytinyağı
- 1 tatlı kaşığı tereyağı
- 1 çay kaşığı Hayfene Balık Baharatı
Yapılışı
Zeytinyağının içine Hayfene Balık Baharatını dökün, iyice karıştırın, ardından bu karışımı temizlenmiş ve suyu akıtılmış kalkana güzelce yedirin. Yağlı kağıt serdiğiniz fırın tepsisine kalkanı yerleştirip, üzerine ve kenarlarına tereyağından küçük parçalar koyun. Sarımsakları ve defne yapraklarını da tepsiye alın. Önceden ısıttığınız 200 derecelik fırında yaklaşık 35 dakika pişirin. Bol yeşillikli bir salata ve limonla birlikte sıcakken servis edin.
Kalkan Şiş Tarifi
Malzemeler
- 750 g kalkan
- 15-20 adet arpacık soğanı
- 15-20 adet kiraz domates
- 3 adet yeşilbiber (Tercihe göre kapya biber)
- Hayfene Balık Baharatı
- 1 kase zeytinyağı
Yapılışı
Kalkan balıklarını yıkayıp temizledikten sonra şişe uygun olacak şekilde, yaklaşık 2-3 cm kalınlıkta kesin. Şişe karışık olarak balık, arpacık soğanı, domates ve biber dizin. Ardından içine Hayfene Balık Baharatı eklediğiniz zeytinyağını, bir fırça yardımıyla şişteki malzemelerin üzerine sürün. Tüm malzemeler bitene kadar bu işlemi tekrarlayın. Izgarada veya barbeküde şişleri çevirerek 5-7 dakika pişirin. Bol salatayla birlikte sıcakken servis edin.