Son yıllarda beslenme şeklimizde ciddi değişimler oluyor. Dünyanın dört bir yanında yetişen besleyici ve lezzetli gıdalar, bizlerin öğünlerinde de kendilerine yer buluyor. Üstelik besleyici olmanın ötesinde vücuda sağladığı faydalarla da dikkat çekiyor. Araştırmalar bu süper besinlerin pek çok hastalığın önüne geçilmesine yardımcı olduğunu veya tedavilere destek olabileceğini gösteriyor. Kimimiz bu besinler olmadan yaşayamaz hale geldi bile. Kimimiz ise halen yeterli bilgiye sahip değil. İkinci grup için, yeni çağın süper besinlerini derledik.
Son yılların beslenme ile ilgili en çok merak edilenleri arasında, keten tohumu nedir, keten tohumunun faydaları nelerdir gibi sorular yer alıyor. Keten tohumu hayatımıza giren ilk süper gıdalardan. Üstelik modern zamanlarda değil, bundan tam 3000 yıl önceye kadar uzanan bir tarihi var. Keten tohumu içindeki Omega3 yağ asitleri, B vitamini, lifler, antioksidanlar ile son derece zengin bir besin. Keten tohumu üzerine çalışmalar halen devam etse de, şimdiye kadar yapılan araştırmalar son derece pozitif bir tablo ortaya koyuyor. Örneğin Kanada Keten Konseyi Sağlık ve Beslenme Direktörü Kelley C. Fitzpatrick’in keten tohumunun içinde bulunan bileşenlerin meme, prostat kanseri ve kolon kanserine karşı koruyucu etkisi olduğuna dair araştırmaları bulunuyor. İçindeki Omega 3 kan basıncını düşürüyor, kalp damar rahatsızlıklarına fayda sağlıyor. Bu şekilde kötü kolesterolün düşürülmesine de yardımcı oluyor. İltihap önceliyi özelliği olduğu da biliniyor.
Peki, keten tohumu nasıl tüketilir? Keten tohumundan günde yalnızca birkaç çay kaşığı tüketmek yeterli. Keten tohumunun topraksı bir tadı vardır ancak tariflerin içinde kullanıldığında tadını pek almazsınız. Bu nedenle rahatlıkla çok çeşitli tarife ekleyebilirsiniz. Müslilerinize, yulaflarınıza, smoothie’lerinize, salatalarınıza keten tohumu katabilirsiniz. Çorba ve etlerin üzerine ekleyebilirsiniz. Hamurların işlerinin içine de ilave edebilirsiniz. Keten tohumunu bir kez kullanmaya başladığınızda, çok sevecek ve sizde yaratıcılığınızı kullanarak, farklı tatlarla birleştireceksiniz.
Ginseng sözünü çok duyuyoruz ancak ginseng nedir diye sorsak pek çok kişinin bilgisi olmayabilir. Ginseng yavaş büyüyen, çok yıllık bir bitki. Çin, Uzakdoğu, Uzak Asya ve Kuzey Amerika’da yetişiyor.
Şifalı özellikleri nedeniyle yüzlerce yıldır alternatif tıp alanında kullanılageliyor. Bugün yapılan çalışmalar da ginseng’in neden bunca uzun süredir kullanıldığına ışık tutuyor. Ginseng’in faydalarına baktığımızda, kan şekeri seviyesini düşürdüğü, öğrenmeyi ve odaklanmayı güçlendirdiği, ruh halini pozitif etkilediği ve bedene enerji verdiği görülüyor. Journal of Translational Medicine’da karşımıza çıkan bir makale ginseng’in iltihap sökücü özelliği olduğunu belirtiyor. Bağışıklığı güçlendirerek grip önleyici özellikler gösterdiği de düşünülüyor. Ginseng nerede satılır diye merak ediyorsanız, güvenli, taze ve kaliteli şekilde tedarik ettiğimiz ginseng ekstratı ürünümüzü Hayfene satış sayfamızdan alabilir ve bala katarak tüketebilirsiniz.
Chia tohumu ilk tanışanlar için bir hayli şaşırtıcı olabilir. Küçücük, neredeyse yem görüntüsündeki bu tohumlar son derece besleyici. Son yıllarda özellikle diyet yapanların bu tohumu tercih etmesinin ardında ise, hem ciddi tok tutma özelliği bulunması hem de yoğun protein içeriği ile son derece besleyici olması yatıyor. Bir süper besinde aradığımız iki önemli özellik! Bizler son yıllarda daha sık kullanmaya başladık ancak dünyanın farklı bölgelerinde yüzyıllardan bu yana kullanılıyor. Suyu bağlama özelliği olduğu için, suyun veya bir sıvının içinde bırakıldığında, sıvıya jelimsi bir doku katarak muhallebi kıvamı almasına neden oluyor. Chia tohumlu tariflerde karşımıza en çok pudinglerin çıkmasının nedeni de işte bu. Basit bir chia puding tarifi için ihtiyacınız olan şeyler oldukça az. 2 bardak süt, 2 çorba kaşığı chia tohumu ve bir miktar bal veya benzeri tatlandırıcı içerik ile pudinginizi hazırlayabilirsiniz. Tek yapmanız gereken tümünü bir kaba koyup, bir gece boyunca buzdolabında bekletmek. Sonrasında dilerseniz üzerini taze meyveler veya kuru yemişlerle süsleyebilirsiniz. Unutmayın, 2 çorba kaşığı chia tohumunda 48 gram protein bulunuyor. Puding miktarınızı ona göre belirleyebilirsiniz. Kahvaltılarda veya ara öğünlerde vazgeçemeyeceğiniz bir alternatif olacak!
Chia tohumu gibi kinoa da son yıllarda giderek popülerleşti. Onun popülerliğinin ardında da yine aynı sebepler var. Besleyicilik, protein bakımından zengin olma ve uzun süre tok tutma özelliği. Kinoa, proteinin yanında karbonhidrat ve lif bakımından da harika bir gıda. Üstelik farklı tarifler de yaratabilirsiniz. Prensip olarak kinoayı, bulgur ve pirinç kullandığınız tariflerin neredeyse tümünde kullanabilirsiniz. Hatta kinoa ile zeytinyağlı yaprak sarması bile hazırlayabilirsiniz. Şaşırtıcı ve çok lezzetli bir tarif olacaktır. Bunun yanı sıra, kinoyı pilav şeklinde hazırlayacaksanız veya salatalara ya da yemeklerin üzerine eklemek için pişirecekseniz bazı püf noktalarına dikkat etmeniz gerekebilir. Burada ulaşmak istediğimiz kıvam, tane tane olması. Kinoa nasıl pişirilir diye sorduğunuzda, yanıtımıza ilk önce kinoaları tel bir süzgece alarak yıkayın şeklinde başlıyoruz. Fazla suyunu iyice süzün. Sonrasında pilav tenceresi tarzında, yapışmasını engelleyecek bir tencereye alın. Ocağın altının kısık ateşte olduğundan emin olun. Kinoaları 3-4 dakika kadar kavurun. Sonrasında üzerine su ilave edin. Kapağını kapatıp orta ateşe alarak pişmesini sağlayın. Kinoalar pişerken arada kapağını açıp karıştırmanız iyi olacaktır. Suyunu hafif çekmeye başlayınca altını kısın. Kapağını kapalı tutarak demlenmeye bırakın. Tıpkı pilav gibi, değil mi! 10 dakika kadar demlendikten sonra yenilmeye hazırdır! Afiyet olsun!
Spirulina ismi gibi ilginç bir besin, aslına bakarsanız bir çeşit mavi yeşil alg türü. Japonya’da yetişen spirulina, toz olarak tüketiliyor. Özelliği ise, protein açısından son derece zengin oluşu. Spirulina’nın içeriğine bakıldığında, kuru ağırlığının yarısından fazlasının protein olduğu görülüyor. 100 gram spirulina’da 57 gram protein bulunuyor! Bu ilginç besinin bir diğer özelliği ise, içine katıldığı şeyi yeşile boyaması. Renkli, şaşırtıcı ve bol proteinli menüler için birebir.
Protein yoğun gıdalarda genellikle yağ miktarı da fazla olabiliyor. Spirulina’da ise tam tersi; tamamen yağsız bir protein kaynağı olarak karşımıza çıkıyor. Bu nedenle kilo vermeye destek oluyor. İçerisinde dana ciğerinden daha yoğun B12 barındırıyor. Bu nedenle unutkanlık ve yorgunluk gibi sıkıntıların giderilmesinde etkin rol oynuyor D vitamini bakımından da zengin olan spirulina, demir eksikliği ile başa çıkmada da kullanılıyor. Spirulinanın antioksidan özelliği bulunuyor. Yaşlanma belirtilerini azalttığı da biliniyor. Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesine destek oluyor. Spirulina nasıl kullanılır derseniz, kapsül olarak yutabilir veya toz halinde satın alarak içeceklerinize, shake’lerinize ekleyebilirsiniz. Spirulinanın suyla veya çeşitli yağlarla karıştırılarak yüz ve saç için maske şeklinde kullanılması da mümkün.
Dünyanın öbür ucundan gelen bir diğer süper besin, maça… Güney Amerika’daki Ant Dağlarının binlerce metredeki zirvelerinde yetişen, müthiş soğuklara, rüzgarlara ve uç derecelerdeki sıcaklıklara bile dayanabilen, bir hayatta kalma ustası.
Peru ginsengi adıyla da anılan bu güçlü bitkinin insan vücudu üzerinde de süper etkileri var. Maça tozu dayanıklılık sağlar, enerji verir. Sinir sistemini güçlendirir. Vücut direncini artırır. Hormonların düzenli çalışması üzerinde de etkisi vardır. Farklı şekillerde de kullanılabilmekle birlikte, maça nasıl kullanılır sorusuna Hayfene olarak cevabımız toz şeklinde tüketilmesi yönünde olur. Maça tozunu kullanmak için çay olarak demleyebilirsiniz. Bir çay kaşığı maça tozunu bir fincan kaynamış su ile karıştırarak 7-8 dakika kadar demlenmesini bekledikten sonra içebilirsiniz. Lezzetini beğenmeyenler olabilir. Onların çaresi ise maça tozunu yoğurdun içine veya yemeklerinizin üzerine koymak. Salatalarınıza eklemek de bir alternatif olabilir. Uyarmadan geçmeyelim, maça bitkisi pişirilmez. Pişirildiğinde şifalı özelliklerini kaybettiği düşünülür. Bu sebeple çayı hazırlanırken kaynatılmaz, sıcak suyun içine atılır.