Meyan kökü ismi, özellikle çocukluğundan beri şehirde yaşamış kişilere yabancı gelebilir. Oysaki sıkça tüketilen kolalı içeceklerin temel malzemelerinden biridir. Meyan kökü modern dünyayı bu şekilde etkisi altına almış olsa da, bundan 3 bin yıl önce eski Mısır mezarlarında bile ona rastlanır. Eski Yunan’da da tüketilir. Hem içecek olarak hem de tatlı lezzetiyle bin yıllardır insanları cezbetmektedir. Tabii onu bu denli vazgeçilmez kılan nedenlerin teki lezzeti değil. Meyan kökünün faydaları da “saymakla bitmiyor” denilecek cinsten.
Sulak ve nemli yerlerde, derelerin kıyıları boyunca yabani olarak yetişen, baklagiller arasında yer alan meyan bitkisi Akdeniz ülkeleri, Ukrayna, Rusya, Türkistan ve Türkiye’de sıkça yetişir. Günümüzde bu alanların dışında ılıman iklime sahip farklı yörelerde de yetiştirilebilmektedir. Meyan kökünün çiçekleri açık mor, pembemsi renktedir. Meyveleri ise koyu kırmızıdır. Fasulyeye benzeyen meyvelerinin içinde tohumları yer alır. Kökleri sayesinde meyan bitkisi kolayca yayılır. Bu kökler kolalı içeceklerin yanı sıra, ilaç ve bira sanayiinde de kullanılır. Bunun yanı sıra, Anadolu’da, özellikle Fırat Nehri çevresinde sıkça yetişir. Güneydoğu’da Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Mardin ve Kilis gibi illerde mutfaklarda yoğun olarak tüketilir. Meyan kökleri kaynatılarak şerbet haline getirilir. Köklerden meyan balı elde edilir. Kökleri toz, çubuk veya dörtgen şeklindeki parçalar halinde satılır. Bu şekilde hem lezzeti için hem de ilaç olarak kullanılır. Meyan kökü şekeri ismi altında satıldığına da rastlayabilirsiniz.
Meyan kökünün sıklıkla sindirim ve solunum rahatsızlıkları için kullanıldığı biliniyor. Bunun yanı sıra pek çok farklı şeye iyi geldiği de biliniyor. Meyan kökünün faydaları denildiğinde başlıca akla gelen konuları aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
Meyan kökü hazımsızlık, şişkinlik ve gaz sorunlarının önüne geçer.
İdrar söktürücüdür. İdrarı artırır.
Müshil özelliği taşır. Bağırsak sıkıntılarında sıkça kullanıldığı bilinmektedir. Kabızlığa iyi gelir.
Menopoz dönemindeki kadınlar, hormon seviyelerinde denge sağladığı düşünülen meyan kökünü sıkça tüketir. Semptomların azaltılmasında destek olur.
Adet dönemlerinde ve öncesinde oluşan ağrı ve gerginliğin önüne geçer. Bu dönemin daha rahat atlatılmasına yardımcı olur.
Enerji verir, bitkinliği ortadan kaldırır, yorgunluğu giderici etki yaptığı düşünülmektedir. Bu nedenle özellikle ergenlik döneminde bitkinlik hisseden gençlere yedirilir ve çayı içirilir.
Meyan kökü göğsü yumuşatır. Uzun süreli öksürüklerde iyileştirici etki yapar. Balgamlı hastalıkların tedavisinde söktürücü etkisiyle destek olur.
Ses kısıklığına iyi gelir. Boğazı yumuşatır.
Bağışıklığı güçlendirir.
Krampları çözer. Bu nedenle hem sindirim sıkıntılarında hem de diğer sebeplere bağlı karın ağrılarında hafifletici etki gösterir.
Karaciğeri koruma görevi üstlenir. Karaciğerin herhangi bir nedenle zarar görmesini önler. Siroz gibi karaciğer hastalıklarında dikkate değer bir fayda sağladığı gözlemlenmiştir.
Genel olarak iltihaba bağlı hastalıkların tedavi edilmesine yardımcı olabilir.
Akne, sivilce gibi iltihapların da iyileştirilmesinde kullanılır. Sedef hastalığına iyi geldiği düşünülmektedir.
Midede oluşan, son yıllarda giderek daha çok kişide rastlanan ülser, gastrit gibi mide hastalıklarının iyileştirilmesinde fayda sağlar.
Meyan kökü şerbeti veya meyan kökü çayı yapmak hiç de zor değildir. Siz dilediğiniz şekilde miktarlarını ayarlayabilirsiniz. Bizim önerimiz ise aşağıdaki şekilde:
Malzemeler
Meyan kökü
Su
Yapılışı
Meyan kökünü çubuk, toz veya lif şeklinde satın alabilirsiniz. Bir tutam lif, bir iki çubuk veya bir iki tatlı kaşığı meyan kökünü bir tencereye veya büyükçe bir cezveye alın. Üzerine su ilave edin. Kaynama noktasına gelinceye kadar ısıtın. Kaynadıktan sonra altını kapatın. Yaklaşık 10-15 dakika demlenmeye bırakın. Süzdükten sonra afiyetle için. Meyan kökü miktarını artırarak bu çayı şerbet haline de getirebilirsiniz. Bu çaydan, çay bardağı ile günde üç defaya kadar içebilirsiniz. Çayı açken veya yemeklerden sonra tüketmeniz fark etmeyecektir
Meyan kökünü çubuk olarak satın aldıysanız, çay yapmadan, ağızda emerek de etkilerinden faydalanabilirsiniz. Yine meyan balı su ile karıştırılarak rahatça içilebilecek bir üründür. Bunun yanı sıra, meyan kökü tozunu maden suyu ile içmek de bir diğer yöntem olarak karşımıza çıkar. Bu sonuncusunun bitkinin etkisini artırdığı düşünülmektedir.
Meyan kökü, sağlık için pek çok etkisi bulunan ve bin yıllardan bu yana şifalı özellikleri sayesinde farklı medeniyetlerin mutfaklarında kendine edinmiş bir bitki. Bununla birlikte, diğer tüm şifalı bitkilerde olduğu gibi, kullanmadan önce doktorunuza danışmak çok önemli. Meyan kökünün nadiren de olsa baş dönmesi yaptığı, başta ağrıya sebep olduğu görülebilir. Yüksek tansiyona sahip kişilerin tüketmesi önerilmez. Özellikle belli bir hastalığınız olduğundan şüphe duyuyorsanız, belli bir diyet yapıyorsanız, hamileyseniz veya bundan şüpheleniyorsanız, bebeğinizi emziriyorsanız, bu gibi şifalı tarifleri dikkatle ve yalnızca doktor gözetimi altında tüketmelisiniz.
Sağlıklı Yaşam kategorimize geri dönebilir ya da Propolisin Faydaları hakkında bilgi alabilirsiniz.