Son dönemde lokumların üzerinde görmeye başladığımız bir kırmızı meyve, zereşk. Berberis ismiyle de bilinen bu değişik meyvenin anavatanı İran. En geniş ekim alanı ve en çok kullanıldığı yer de yine orası. Boyu 4 metreye kadar erişebilen çalı grubundan bir bitki olan zereşkin meyveleri, 7-10 milimetrelik uzunlukta olur ve kurutulduğunda ince uzun bir görünüme bürünür. Satın almak istediğinizde de, bu meyveleri kurutulmuş ve paketlenmiş şekilde bulmanız mümkün.
Zereşkin faydaları arasında en dikkat çekeni, antioksidan özelliği. Karaciğere iyi geldiği biliniyor. Çeşitli baharatlarla bir arada kullanıldığında yemeklere hafifletici bir etkisi oluyor. Bununla birlikte kullanımının asıl sebebi özel lezzeti. Türkiye’de sık sık lokumlarda görmeye başladık dedik. Ancak bu yemiş, Kafkasya’dan Avrupa’ya geniş bir coğrafyada farklı şekillerde kullanılıyor.
Ekşimtrak bir lezzete sahip olan bu meyvenin tadını bilmeyenler için tarif etmek gerekirse, tatlısı azaltılmış, burukluğu çoğaltılmış yaban mersini gibi diyebiliriz. Ayrıca diğer dutsu meyveler gibi zereşkin de içine girdiği sıvıyı ılınırken yoğunlaştırma özelliği vardır. Bu nedenle Avrupalılar geleneksel olarak zereşki reçel tariflerinde kullanılırlar. Meyve suyunun da yapıldığı tarifler vardır. İranlılar ise zereşki, reçelde değil, yemeklerde kullanır. Özellikle pilavlar ve etli pilav tarifleri zereşk ile bambaşka bir lezzete kavuşur. Bulgur pilavıyla da iyi uyum sağlar. Meyvenin asidik tadı yemeklere, tazeleyici, dikkat çekici bir dokunuş katar. Tavuk yemeklerine buruk bir lezzet verir. Etlerle iyi gider. Kuşüzümüne de benzeyen tadı ve yapısıyla, zeytinyağlı dolmalara da çok yakışır. Ayrıca İran mutfağının diğer bir dikkat çekici lezzeti olan safranla bir arada çok iyi gider. Zereşki sıcak yemekler için kullanmadan önce ılık sıda bir müddet bekleymek gerekir.
Bununla birlikte salataların üzerine serpilebilir. Kuru halde, normal kuru meyveler gibi yenebilir. Aşure karışımlarına eklenebilir. Müsli ve yulaf ezmesi kaselerinin içine renk ve lezzet vermek için katılabilir. Muhallebiler zereşk ile süslenebilir, kurabiyeler ve keklerin içerisinde ferahlatıcı ve şaşırtıcı bir lezzet olarak değerlendirilebilir.